Anaflaksi, ciddi kısa süreli alerjik bir reaksiyon olarak tanımlanır. Anaflaksi, gıdalar, ilaçlar, hayvanlar, tozlar ve diğer çeşitli maddelerin aşırı tepkimeye neden olabileceği alerjik bir durumdur.
Anaflaksi çok yaygındır ve genellikle vücudun alerjenlere karşı anormal miktarda tepki göstererek oluşur. Bu tepki deride döküntü, ödem ve şişme gibi belirtilere neden olabilir. Aynı zamanda kas güçsüzlüğü, havaya karşı anormal tepki, bronşiyal kasılma, öksürük, boğaz ağrısı, nefes darlığı, şiddetli kusma ve alerjik konjunktivit gibi belirtiler de ortaya çıkabilir.
Anaflaksinin Nedenleri
Anaflaksi, hayvanlar, tozlar, böcek sokmaları, bazı ilaçlar, gıdalar veya aşıların alerjik bir tepki oluşturmasına neden olabilecek maddelerden herhangi birine karşı oluşan alerjik bir reaksiyondur.
Anaflaksi nedenleri arasında;
- Mercimek, fıstık ve fındık gibi bitkisel proteinsiz gıdalar
- Soya ve süt
- Böcek sokmaları
- Tıbbi ajanlar, ilaçlar ve kozmetik ürünler
- Hayvanlar ve hayvan kılları
- Polenler, tozlar ve mantarlar
Anaflaksinin Belirtileri
Anaflaksi, deri döküntüleri, ödem ve şişme ile başlayabilir. Ayrıca, nazal tıkanıklık, hapşırık ve göz yaşarması gibi belirtiler de ortaya çıkabilir. Aynı zamanda, alerjen maddeye karşı bağışıklık sisteminin ani ve şiddetli tepkisi, şu belirtilere neden olabilir:
- Kusma ve karın ağrısı
- Göğüs ağrısı ve kasılmalar
- Nefes darlığı, öksürük ve hapşırık
- Titreme ve ateş
- Kan basıncında düşme (hipotansiyon)
- Konuşma bozuklukları veya zorlukları
- Kafa ve ekstremitelerde şiddetli ağrı
- Şok
Anaflaksinin Tedavisi
En önemli anaflaksi tedavisi, alerjen veya aşırı tepkiye neden olan maddeyi tespit etmektir. Bir kez alerjen tespit edildiğinde, bu maddeyi vücuttan uzak tutmak çok önemlidir. Anaflaksi belirtileri oluştuğunda, mümkün olan en kısa sürede doktorunuza başvurun. Anaflaksi durumunda, doktorunuz hekim tarafından belirlenen bir ilaç rejimi ile teşhis koyacak ve tedavi uygulayacaktır.
Doktor ilaçların yanı sıra beslenme ve stres yönetimi ile alerjenlerden uzak durmayı önerebilir. Doktorunuz alerjenleri kamufle eden diyet ve diğer tedavi planlarını da önerebilir.
Anaflaksi, ciddi ve potansiyel olarak ölümcül bir alerjik reaksiyondur. Alerjen olarak adlandırılan bir maddeye veya sübstansa karşı vücudun hızlı ve şiddetli bir yanıtıdır. Anaflaksi genellikle çabuk ortaya çıkar ve ciddiye alınmalıdır. Özellikle de doktorların hekim tedavisi gerektirebilir.
Anaflaksi, çok çeşitli alerjenleri tahriş edebilir ve çoğu zaman tahmin edilemeyen şekillerde ortaya çıkabilir. Bazı alerjenler arasında ilaçlar, bazı gıdalar, arı sokmaları ve ağaç polenleri yer alır. Anaflaksi ayrıca, animal dokunda yapılan cerrahi prosedürler veya alerjik reaksiyonlara neden olabilecek maddelere karşı vücudun cevabı olarak da ortaya çıkabilir.
Anaflaksi, klasik alerji belirtisi olarak kendini gösterir. Bunlar arasında kaşıntı, kızarıklık, şişme, halsizlik, bulantı, kusma, ciltte döküntüler ve nefes darlığı yer alır. Eğer anaflaksi durumu ciddiye alınmazsa, potansiyel olarak ölümcül sonuçlara neden olabilir. Bu nedenle, anaflaksi durumunun hemen hekim tedavisi gerektirdiği açıktır.
Hekim tedavisinde, anaflaksiye karşı etkili bir tedavi epinefrin olarak adlandırılan bir ilaç ile sağlanır. Epinefrin, cilt boşluklarına, kaslarına veya kalp damarlarına enjekte edilebilir ve anaflaksinin etkilerini hemen engeller. Ayrıca, anaflaksinin gelişimini önlemek için antihistaminik ilaçlar da tavsiye edilebilir. Tüm bu tedavilerin etkili olarak uygulanması Avustralya ve diğer ülkelerdeki anaflaksi ölümlerini önemli ölçüde azaltmıştır.
Anaflaksi teşhisi genellikle kan veya cilt testleri ile yapılır. Bunlar, alergenleri tespit etmek ve alerjilerin ne tür olduğunu saptamak için kullanılır. Bu testler, alerjik reaksiyonla başa çıkmak için alerjik önlemler almak için gerekli olan doğru önlemlerin alınmasına yardımcı olur.
Anaflaksi gibi ciddi ve potansiyel olarak ölümcül bir alerjik reaksiyonla başa çıkmak için, önlemler alınmalıdır. Önemli olan alerjenleri tanımlamak ve anaflaksinin erken belirtilerini ve tedavi yöntemlerini tanımaktır. Hekim tarafından, anaflaksinin gelişimini önlemek için antihistaminik ilaçlar ve eğer gerekirse epinefrin tedavisi reçete edilebilir. Tüm bu tedaviler, anaflaksi durumunda özellikle de hayati tehlike altında olan hastaların yaşamını kurtarmaya yardımcı olabilir.