Çözelti (Solution) terimi, kimyada, katılar, sıvılar ve gazların melezlerinden oluşmuş ortamların tümüne verilen addır. Çözelti, sulu çözeltiler, kabartma tozu çözeltileri ve gaz çözeltileri gibi birçok farklı formda bulunabilir. Çözeltiler genellikle, çözelti oluşturan maddelerin konsantrasyonlarının belirli bir seviyede tutulmasıyla oluşturulur.
Çözelti Yapısı
Çözelti, sözde çözücü olarak adlandırılan acentenin ve çözünen maddelerden oluşur. Acente, genellikle sıvı bir maddedir ve çözünenleri eritmeye yarar. Çözünen maddeler, çözeltide eritilmiş katı, sıvı ya da gazdır ve çözücünün molekülleriyle karışır.
Çözeltinin Oluşumu
Çözelti oluşumu, çözücünün fiziksel özelliklerini etkileyen bir çok faktöre bağlıdır. Çözücünün özgül yoğunluğu, çözeltinin sıcaklığı ve diğer kimyasal özellikleri, çözeltinin oluşumunda önemli rol oynar. Ayrıca, çözeltinin oluşumunda, çözülen maddenin büyüklüğü, çözücünün niteliği, çözünenlerin konsantrasyonu ve çözücünün sıcaklığı da etkilidir.
Çözeltinin Özellikleri
Çözeltiler, belli özellikler barındıran karışımlardır. Bu özellikler arasında:
- Çözelti yoğunluğu
- Çözeltinin katılık derecesi
- Çözeltinin erime ve kaynama noktaları
- Viskozite
- Parçalanma eğilimi
- Çözeltinin elektriksel özellikleri
bulunmaktadır.
Çözelti (solution) kimyada birbiriyle karışan iki veya daha fazla madde miktarının belli bir oranda karışımı olarak tanımlanır. Çözeltinin oluşması için iki ya da daha fazla maddenin tüm molekülleri birbirinin içerisine girmeleri ve homojen bir karışım oluşturmaları gerekir. Kısaca çözelti, bileşimindeki tüm maddelerin aynı oranda dağılmış olarak karışımıdır.
Çözelti su ortamında çözünebilen maddeler için geçerlidir. Çözeltiler moleküllerinin yoğunluğu, kaynama ve donma noktaları üzerinde etkili olur. Çözeltinin yoğunluğu, çözülen maddenin çözünme miktarına ve cinsine bağlıdır. Çözeltiler üç kısımda değerlendirilir: Çözücü, çözünen ve çözelti. Çözücü, çözünebilir maddelerin çözüldüğü ortamdır, çözünen ise çözücü tarafından çözülürken ortama katılan maddelerdir. Son olarak çözelti, çözücü ve çözülen maddelerin karışımıdır.
Çözeltiler genellikle çözünme derecesine göre sınıflandırılır. Çözünme derecesi, çözülen maddenin küçük parçalar halinde çözücü içerisine hızlı bir şekilde çözülmesidir. Yüksek çözünme derecesi olan çözeltiler, kolayca çözünebilir maddelerden oluşurken, düşük çözünme derecesi olan çözeltiler, güç çözünme maddelerden oluşur. Çözeltiler ayrıca tam çözünme ve kesin çözünme olmak üzere ikiye ayrılır. Tam çözünme, çözünen maddenin tamamen çözücü içerisinde dağılmış olmasıdır. Kesin çözünme ise, çözülen maddenin çözücü içerisinde çözülmeyen küçük parçalar halinde dağılmış olmasıdır.