Kıta; yer kabuğunu oluşturan, geniş alanlarda bulunan, bir okyanus veya deniz tarafından çevrili ana yüzey parçalarıdır. Coğrafi olarak, kıtalar dünyanın küresel üç tabakalı yapısına ait temel birimlerdir. Dünyada altı kıta bulunmaktadır; Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa, Afrika, Asya ve Avustralya.
Kıtaların Unsurları
Kıtaların coğrafi özellikleri; jeolojik yapıları, topografyası, iklimi ve bitki örtüsü ile karakterizedir. Kıtaların uyluk sistemi, sınırları, ülkeleri, kültürleri ve siyasi konumları, zaman içinde değişkenlik göstermektedir. Dünyanın kıta bölümleri;
- Kuzey Amerika
- Güney Amerika
- Avrupa
- Afrika
- Asya
- Avustralya
Kıtaların Coğrafi Özellikleri
Kıtaların coğrafi özellikleri; jeolojik yapıları, topografyası, iklimi ve bitki örtüsü ile karakterizedir. Kuzey Amerika, Güney Amerika ve Avrupa kıtaları birbirine yakın konumda bulunmaktadır. Bu kıtalar Kuzey Atlantik Okyanusu ve Avrupa’nın batısındaki büyük Büyük Okyanus tarafından ayrılmıştır. Bu kıtalar arasında en önemli jeolojik özellikler; Kuzey Amerika'nın İç Sırtları ve Güney Amerika'nın And Dağlarıdır. Afrika ve Asya kıtaları, Hindistan Okyanusu ve Akdeniz tarafından ayrılmıştır. Afrika’nın en önemli jeolojik özelliği, Sahra çölüdür. Asya’nın en önemli jeolojik özelliği ise dağ sistemleridir. Avustralya, Pasifik Okyanusu tarafından izole edilmiştir ve bu kıtanın en önemli jeolojik özelliği, Avustralya Yarımadasıdır.
Kıtalar coğrafyanın temel birimleridir ve dünya üzerinde en büyük alanları oluştururlar. Kıtalar, kara parçalarının büyük, sürekli kısımlarından oluşan tek bir sürekli alanın bir araya gelmesiyle oluşur. Kıtalar, yerkabuğunda oluşan oluşumlardır; kıtaların sınırlarının oluşumu, kıta üzerindeki denizler, okyanuslar, göller, ırmaklar ve coğrafi ve jeolojik oluşumlar tarafından belirlenir. Kıtalar, milyarlarca insanın yaşadığı, dünyadaki hayatın diğer gezegenlerden çok farklı olduğu çok özel bir alandır. Kıtalar, fiziksel özellikleri, çevresel ve jeolojik özellikleri, bitki örtüsü, hava durumu ve insan etkisi olarak dört ana faktöre ayrılır. Her kıta kendine özgü bir bitki örtüsü, iklimi, jeolojik oluşumları ve coğrafi konumu gibi özelliklere sahiptir. Kıtaların bazıları sıcak iklimler, bazıları ise soğuk iklimleri bünyesinde barındırır. Yer kabuğunda meydana gelen değişiklikler, kıtaların biyolojik ve çevresel özelliklerini zaman içinde değiştirebilir.
Kıtalar coğrafyacılar tarafından, coğrafi olarak belirli alanlar olarak tanımlanırlar. Kıta çizgileri, genel olarak kıtaların deniz ve okyanuslarla sınırlarının belirlenmesi açısından kullanılır. Kıtalar, coğrafi bölgeler olarak incelenebilir veya jeolojik oluşumlar gibi özellikleri açısından sınıflandırılabilir. Kıtalar, tarihsel, siyasi, sosyal ve ekonomik açıdan coğrafya üzerinde önemli rol oynarlar. Kıtalar, insanlar arasında fikir ve kültür akışının sağlanmasına yardımcı olan önemli bir aracı oluştururlar. İnsanlar, uzun mesafelere giderek veya kıtalar arasındaki deniz ve hava taşımacılığını kullanarak farklı kıtalar arasında hareket edebilir. Bu, insanların dünyayı keşfetmesine ve kültürel anlamda birbirleri arasında etkileşim kurmalarına izin vermiştir.
Kıtalar önemli bir coğrafya kavramıdır ve her kıtanın kendine özgü bir özelliği vardır. Dünya üzerinde yaşayan tüm yaşam biçimleri, coğrafya kavramının kıtalar üzerine incelenmesi ve anlaşılması sayesinde olmuştur. Kıtalar, dünya üzerinde yaşayan insanların hayatının köklerini oluşturmakta ve insanların hayatını sürekli olarak değiştirmektedir. Kıtalar, coğrafya üzerine kapsamlı bir araştırma gerektiren çok özel ve önemli bir kavramdır.