Sosyal fobi insanların arkadaşları ile iletişim kurmak veya topluluklar arasında yer almak için çekincenin aşırı derecede hissedilmesi durumuna verilen addır. Sosyal fobide kişiler topluluklarda oluşacak sözde potansiyel kötü sonuçlardan girişimlerini bastırarak sosyal iletişimden uzak durmaya çalışırlar. Sosyal fobide kişi çözemediği bir durumdan çekinerek özgüvenini kaybeder ve bu durumun kendisi ile alakalı bir şey olduğunu düşünmeye başlar.
Sosyal Fobinin Belirtileri
Sosyal fobinin belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterir. Bazıları şunlardır:
- Konuşma korkusu
- Yüz ifadesinde titreme
- Titreme, terleme, kalp çarpıntısı
- Uzaklaşma ve toplumdan uzaklaşma isteği
- Uzun vadede girişimleri durdurma
Sosyal Fobiyi Nasıl Kontrol Ederiz?
Sosyal fobiyi kontrol etmek için öncelikle kişinin kendisine güvenmeyi ve nefes alma tekniklerini öğrenmesi gerekir. Ayrıca kendine olumlu mesajlar göndererek özgüvenini arttırabilir. Hayatının her alanında kişilerle iletişim kurmaya çalışmalıdır. Diğer insanlarla iletişime geçerken pes etmemelidir. Eğer bu hedefe ulaşamaz ise sosyal fobia durumunda olan kişi profesyonel yardım almalıdır.
Sosyal fobi başkalarının gözleri önünde olma korkusudur. Bu korku, en fazla toplu ortamlarda ve yaşamak ya da yaşamakta olan özelliklerin gösterilmesinde, konuşma, yemek yeme, içme ve cinsel etkinlikler gibi kişisel aktivitelerde olabilir. Sosyal fobi, bir kişinin kendine güvenini etkileyebilir ve kendisini sürekli kısıtlayabilir. Sosyal fobi, ilişkileri daraltabilir ve sosyal hayatın keyfini azaltabilir.
Sosyal fobide, kişi sıklıkla kendisini utandırmaktan, suçlanmaktan, kendilerine karşı aşağılanmaktan veya diğer insanların onları gülünç bulmasından korkar. Kişi, bu duygularını kontrol edemeyeceğinden korkar ve bu durumdan kaçınmaya çalışır. Sosyal fobideki kişiler, olaylara katılmaktan veya iletişim kurmaktan kaçınırlar ve bu da sosyal kaygı duygularını daha da arttırır.
Sosyal fobi, psikolojik ve fiziksel belirtileri ile ortaya çıkar. Psikolojik belirtiler arasında, sürekli kaygı ve tedirginlik, kendine güvensizlik, utanma ve endişe çekme sayılabilir. Fiziksel belirtiler arasında ise; kalp çarpıntısı, terleme, ağız kuruluğu ve titreme gibi semptomları sayılabilir. Sosyal fobideki kişiler, çoğu zaman kişisel ilişkilerinden kaçınır ve bu, diğer insanlarla toplumda daha küçük bir sosyal ağ oluşturabilir.
Sosyal fobi tedavisinde, farmakolojik ilaçların yanı sıra, üç temel psikoterapi yaklaşımı da vardır. Bunlar arasında, Kognitif Davranışçı Terapi (KDT), Ayarlama Terapisi (AT) ve Sosyal Beceri Terapisi (SBT) sayılabilir. Sosyal fobi tedavisinin başarısı, hastanın tamamen tedaviye katılımına ve ödevlerin düzenli olarak yapılmasına bağlıdır.